En 1978, sairá ao mercado o noso terceiro disco, Sementeira, o cal supuxo un punto culminante na nosa traxectoria que se traduciu nun maior incremento de actuacións dentro e fóra do país e nun asentamento máis que considerable da nosa presenza social e musical.
Chegamos así a 1978, ano no que sairá ao mercado o noso terceiro disco, Sementeira, o cal supuxo un punto culminante na nosa traxectoria que se traduciu nun maior incremento de actuacións dentro e fóra do país e nun asentamento máis que considerable da nosa presenza social e musical.
Coma os dous discos anteriores, Sementeira gravouse nos estudios da discográfica Philips-Fonogram en Madrid, no escaso prazo de cinco días, tamén coa dirección musical á cargo de Joaquín Laría. A novidade foi a incorporación de Olga Ceide. Tamén é de xustiza destacarmos que no tema «Melra, melriña», Amable Moscoso, condutor e técnico de son, encargouse de facer o chiar da merla, cun resultado asombroso; a todos os efectos foi un membro máis do grupo naquela época.
O disco contén 12 temas: catro musicados por Mini («Sementeira» con letra do xornalista Luís Álvarez Pousa; «Cantiga de Amigo», con letra de Xoán do Requeixo; «Melra, melriña», cuxa letra tamén é de Mini, igual que «Cara á liberdade»); catro enteiramente populares («Foliada de Olas», «A Carolina», «Pandeiretada» e «Muiñada»); e outros catro con música popular e letras de autor («Alalás», con letra de Leiras Pulpeiro e Mini; «Cantiga para unha antroidada», con letra de Mini e popular; «Cantar de cego II», cunha letra dada a coñecer na publicación O Tío Marcos da Portela que dirixía Valentín Lamas Carvajal e posiblemente da súa autoría; e, por último, «Muller», con letra de Marica Campo, arredor da emigración, que inaugura unha longa e frutífera colaboración coa escritora.
Tanto «Sementeira» coma «A Carolina» convertéronse axiña en verdadeiros éxitos populares e asentáronse de vez no imaxinario musical galego. En «Sementeira» reflíctese ás claras a resistencia social e cultural e a esperanza no futuro:
Facendo clic aquí poderá ver un fragmento do tema "Sementeira"
Sementar sementarei,
loguiño de clarear,
en tanto no pobo medre
un meniño, un vello e un cantar
Mentres que o retranqueiro «A Carolina» (para máis información faga clic aquí) é unha peza de carácter festeiro, boa mostra da sutileza da literatura popular para tratar temas escabrosos e utilizar o dobre sentido recorrendo ao humor, que adaptamos mesturando distintas versións da cantiga (da costa e das montañas do interior, que variaban algo nas estrofas).
Este disco cambiou o noso devir, para ben e para mal. Por unha banda, permitiunos chegar a un público maioritario e a sectores de poboación que nunca imaxinaramos, ademais de se converter nun auténtico éxito de vendas. Pouco menos dun ano despois da súa saída comercial, a discográfica constataba cifras superiores aos cen mil exemplares, entre vinilos e casetes, algo absolutamente impensable para a inmensa maioría dos discos editados, e moito máis para un de música popular galega.
Asemade, multiplicouse o número das nosas actuacións, moitas das cales congregaban milleiros de persoas.
Así, a partir do ano 1978 realizamos unha media de entre 120 e 140 actuacións ao ano, unha cifra altísima se se ten en conta que tiñamos que compatibilizar os nosos respectivos traballos, a maioría mestres, coa dedicación ao grupo. Este é o motivo de que os nosos concertos se realizasen case sempre nas fins de semana. Fuxan sempre tivo claro non considerar a nosa dedicación á música como actividade remunerada a título particular, por iso todos os ingresos que o grupo recibiu se dedicaron a manter a infraestrutura organizativa para posibilitar a súa continuidade.
No ano 1978, no marco da II Semana Nacional del Disco, celebrada na illa da Toxa, entregóusenos «La Ruleta de oro a la popularidad», xunto aos artistas galegos Emilio Cao e Bibiano, e os españois Mari Trini, Perales, María Dolores Pradera, entre outros.
Durante os seguintes anos foron miles os quilómetros percorridos dunha punta a outra de Galicia entre concerto e concerto. Actuamos tamén en Cataluña –Sabadell en 1979–, en Madrid –Teatro Barceló en 1979, Pavillón de Deportes do Real Madrid xunto con Nuevo Mester de Juglaría en 1980, programa TVE Voces sin voz–, en Euskadi –en Barakaldo en 1980, e en Donostia–, en Lisboa, en Porto –no programa de televisión A árvore das patacas–, en París, Bruxelas, Zúrich, Brest ou Lorient, onde en dous anos consecutivos (1978 e 1979) participamos no mítico Festival Intercéltico. Tamén actuamos no pavillón polideportivo Obradoiro de Santiago contra o Decreto de Bilingüismo (1980), por entender que era insuficiente para as aspiracións da comunidade galega nesta materia. Neste festival destacou a presenza do cantautor Suso Vaamonde, sobre quen pesaba naquel momento unha petición do fiscal de seis anos e un día de cárcere por un delito de «inxurias á patria».
(Toque para ampliar)
En canto aos aspectos negativos de tamaña repercusión, cómpre sinalar que os organizadores dos concertos non eran xa, aínda que tamén, asociacións culturais, senón que gran parte das contratacións empezaron a vir de comisións de festas e discotecas, o cal nos convertía nunha sorte de «atracción» que lles permitía aos empresarios do espectáculo ou aos correspondentes organizadores encher os recintos. Non foi unha época doada para nós: as actuacións realizábanse cada vez máis tarde, ás veces de madrugada, e as condicións de son, compartindo escenario coas orquestras, entre o ruído das atraccións e do público, non eran as máis axeitadas. Moitas destas orquestras incorporaron no seu repertorio as pezas máis populares de Fuxan.
Ademais, foi nesta etapa cando se incorporan ao grupo Xoán (neste caso falariamos dun regreso) a finais do 78; Maruxa Fociños (gañadora do V Festival Ría de Ares) nos comezos do 79; Moncho Díaz (que fora músico de Suso Vaamonde), no ano 80, ao tempo que se produce a marcha de Olga Ceide.
Nesa altura, Philips-Phonogram aceptou, non con demasiado entusiasmo, a inclusión do noso seguinte disco, Galicia canta ó neno como parte do contrato asinado. As reticencias da discográfica viñan motivadas polas particularidades características deste traballo, cuxas orixes se remontaban anos atrás.
En efecto, Galicia canta o Neno fora un proxecto nacido en Lugo a comezos de 1970, impulsado polo crego Xesús Mato co coro femenino do colexio Santísimo Sacramento. Con el pretendíase dar a coñecer o inmenso patrimonio que Galicia atesouraba en canto a costumes e músicas do Nadal. Á iniciativa axiña se sumaron os membros do grupo, e o que comezou como unha simple interpretación de vilancicos e panxoliñas tradicionais, acabou por se converter nunha representación teatral dividida en catro actos: vilancicos de chamada, de ofrenda, nanas e arrolos, vilancicos de aninovo e cantos de reis.
Na obra, ademais do coro do colexio Santísimo Sacramento de Lugo e de Fuxan os Ventos, colaboraban alumnos do colexio menor Eijo Garay; grupos de gaitas e baile como Toxos e Xestas e Treboada; o grupo folk Tangaraño e outros, até chegar a unhas cincuenta persoas. As representacións facíanse dende o 20 de decembro até mediados de xaneiro, e durante os case sete anos que durou o proxecto realizáronse moitas actuacións por todo o país. En dúas ocasións retransmitiuse pola Televisión Española en Galicia (dende Vilagarcía e dende o Colón da Coruña), ente que tamén gravou varias escenas deste musical en formato cine nas pallozas do Cebreiro.
O disco do mesmo título, publicado no Nadal de 1978, é unha escolma de 19, dos aproximadamente 40 temas que se interpretaban nas representacións en directo. Editouse coa lenda «Volume 1», porque a intención era continuar publicando todos os temas, aínda que isto nunca chegou a facerse.
Na gravación, ademais dos membros de Fuxan os Ventos, xa presentes en Sementeira, agás Tereixa, colaboraron os músicos do grupo Treboada (Sito Carracedo, Pepe Vázquez, Salvador Rodríguez) e Mª Carmen Méndez.
En paralelo á publicación deste disco editouse un libro (Editorial Alvarellos, 1979) coas partituras de todos os temas que se incluían na representación, ampla información de cada grupo de vilancicos, lugares onde foron recollidos etc. A transcrición dos temas foi realizada directamente das cintas de casete por Xesús Mato (quen elaborou os textos) e Xosé Luís Freire (quen se ocupou da grafía musical e as ilustracións).
